Woensdag 7 december 2011
Gregorian – Hymn
In Lingen vult rustige muziek de oude kerkzaal. Alexander doet zijn best om met de andere bezoekers een normaal gesprek te voeren, terwijl ze wachten, tot de dienst begint. Het lukt hem vaker niet dan wel, hij is te geëmotioneerd.
Het is de eerste keer in meer dan een decennium, dat hij weer in de Bonifatiuskerk is. Er is nauwelijks iets veranderd, hij kan zich elke kerstversiering herinneren. Zelfs de kerststerren lijken onveranderd. Hun rode bloemen vormen een schril contrast met de witte lelies rond de houten kist van zijn nicht Silke.
Terwijl de pastoor spreekt, draait Alexander de stam van een rode roos rond in zijn hand. De doornen vallen een voor een op de vloer rond zijn voeten. De persoonlijkheidheid van zijn nicht had ook doornen, die hem en anderen regelmatig hebben geprikt. Desondanks wil hij deze roos er mooi uit laten zien en zijn herinneringen bevrijden van alle ergernissen over haar. Hij vindt, dat zij dat verdiend heeft, gegeven de manier waarop ze is gestorven.
De politie is nog bezig met het onderzoek naar haar overlijden, al is hij tevreden dat haar lichaam snel is vrijgegeven, zodat ze haar normaal kunnen begraven. De politie heeft hem een vervelend bezoek gebracht. Hij heeft hen over haar verhuisplannen naar Los Angeles verteld. Met tegenzin heeft hij verteld over het geld, wat ze heeft gestolen van hem, voor het geval het iets te maken heeft met haar dood.
Is ze beroofd? Heeft haar management in Köln-Ossendorf iets met haar dood te maken? Hoe is ze in een bouwput terecht gekomen? Hij begrijpt er niets van. Het is triest, dat iemand verantwoordelijk is voor haar dood. Het is nog triester, dat ze nog heeft geleefd, volgens de lijkschouwer. Hij krijgt het koud van deze gedachten. Alexander kijkt opzij en krijgt een begrijpende glimlach van Dagmar. Dagmar was een ander doelwit van de spelletjes van zijn nicht Silke, toch heeft ze aangeboden met hem naar de dienst te komen.
De kerk is behoorlijk vol, ondanks dat Silke meer vijanden dan vrienden had. Hij probeert de redenen van Silke’s wanhoop in haar laatste jaar te doorgronden. Een jaar, waarin ze steeds eenzamer werd. Het lijkt hem een gevolg van de keuzes, die de maakte in de periode voorafgaand aan haar eenzame dood. Een gruwelijke dood. Zijn nicht was niet goed in het aangaan van vriendschappen. Ze had een goed hart, maar liet het te weinig zien. Alexander wordt verdrietig om zo over haar te denken.
Zij heeft afscheid van hem genomen door middel van een zelfbedieningsgreep uit zijn kassa in SansFrontière, zodat ze in Los Angeles aan een acteercarrière kon beginnen. Het was een van haar dromen en tegelijk een expressie van haar verslaving aan de aandacht van anderen. Ze vroeg hem om een lening, die hij hardnekkig heeft geweigerd. Zou ze nog leven, als hij haar toch het geld had geleend? Een traan van spijt rolt uit zijn ogen, wanneer hij zich afvraagt, of hij niet verantwoordelijk is voor haar dood. Kort na haar vertrek heeft hij tegen Robin gezegd, dat ze voor hem dood is, net nadat ze de diefstal hadden ontdekt. Waarschijnlijk lag ze op hetzelfde moment al onder de grond. Deze zwarte gedachten laten een rilling over zijn rug lopen.
Alexander heeft nauwelijks de emotionele kracht voor deze begrafenis. In zijn hoofd heeft hij Robin’s begrafenis al gedeeltelijk voorbereid. De wanhopige keuzes van Robin hebben hem zover gebracht. Een verzoek van zijn oom Thomas om te spreken tijdens de begrafenis heeft hij afgewezen. Met alle moeilijkheden in zijn eigen leven brengt hij het niet op en is bang dat hij te emotioneel is om te kunnen spreken.
Charlie heeft aangeboden om te spreken en met een plechtige welsprekendheid neemt ze alle bezoekers mee naar Silke’s leven. Haar relatie met haar nichtje was net zo turbulent als die tussen Alexander en Silke, maar Charlie staat bekend om haar innemende omgangsvormen en weet nu ook alle aanwezigen te herinneren aan de goede kanten van Silke en te wijzen op de vrijgevigheid, die Silke ook bezat. Het was een schande, dat Silke deze kwaliteiten te weinig heeft laten zien.
„Ze was mooi.“
Wolfgang fluistert tegen hem, terwijl hij naar een ingelijste foto kijkt, die Alexander heeft meegenomen voor Christel en Thomas.
„Ze was een model en actrice.“
Alexander voelt een elleboogstoot. Hij kijkt op naar Bastian, die zijn ogen driftig beweegt en naar hun moeder wijst. De dame, die altijd goede manieren voorrang geeft, ontvangt stille excuses van hem. Zijn blik dwaalt van Henriette naar de gepolijste en met bloemen versierde kist voor hem. Zijn adem stokt en nieuwe tranen komen op in zijn ogen. In de kist kan hij Robin zien liggen, voor altijd opgesloten. Hij slikt om de verstikkende emoties onder controle te krijgen.
Met gesloten ogen probeert hij vrolijker, gelukkiger herinneringen aan zijn nicht op te roepen. Ze had er plezier in om hem in contact te brengen met de mensen, die hij interessant vond. Haar charme heeft hem zijn eerste vriendinnetje en zijn eerste vriendje in Lingen opgeleverd. Later in Köln gebeurde dat opnieuw. Silke kon netjes praten, maar ze vond het leuk om grof uit de hoek te komen. Haar grofheid maakte indruk, ze heeft meerdere keren beledigende spreekkoren vanaf de tribune tijdens een competitiewedstrijd van Robin’s basketbalteam beëindigd. Ze kon schaamteloos brutaal zijn, zoals de keer, dat zij aangeschoten in hun bed ging liggen en hem vastpakte, terwijl ze Robin wilde verleiden. Zo heeft ze hun relatie ontdekt.
Met een glimlach op zijn gezicht bedenkt hij, dat dit geen geschikte anekdotes zijn voor een toespraak. Silke’s gebrek aan omgangsvormen vormt zelfs een contrast met haar eigen eigen begrafenis. Silke zou beslist naast hem zijn gaan zitten en allerlei opmerkingen in zijn oor fluisteren over scheuren in de oude kerkmuren of de oudere parochianen, die meer naar achteren in de kerk zitten. Professionele rouwvrouwen zou ze hen noemen. De mensen, die ook begrafenissen van onbekenden bezoeken om de slinkende gemeenschap te markeren. Het zouden vrienden of buren van haar ouders kunnen zijn, niemand die het weet.
Hij zou reageren met een geduldige, maar afkeurende glimlach en daarna even in haar hand knijpen om haar te herinneren aan de gewenste omgangsvormen. Dat deed hij al in hun jeugd, toen ze hier nog woonden en hun ouders hen naar de kerk brachten voor de begrafenis van iemand, die hun ouders hadden gekend.
Maar dit is haar begrafenis. Ze is nu definitief verdwenen. Haar korte, vrolijke en tegelijk verdrietige leven is voorbij. Haar mooie glimlach is weg, alleen nog te zien in een herinnering of op foto’s. Ze zullen elkaar niet meer zien, excuses en vergeving zijn niet meer mogelijk. Hij heeft moeite om aan dit idee te wennen.
De genodigden staan op, terwijl pastoor Rudolf bidt voor Silke’s kist. Hij zwaait met de gouden pot wierook, terwijl hij een zegen uitspreekt en haar ziel op weg naar de hemel stuurt. Hij spreekt plechtig over de beloofde verlossing aan God’s kinderen.
Aan het einde van de dienst slaat Max een arm om Alexander’s schouder en knijpt er even in, terwijl Alexander en de andere mannen in de familie naast de kist gaan staan om Silke naar het kerkhof te dragen. Alexander overwint zijn emoties, wanneer hij het handvat vastheeft om een treurige blik met Wolfgang uit te wisselen, die rechts van hem staat. Hij vraagt zich af, hoe het voor Wolfgang is om de kist te dragen van iemand, die hij nooit heeft gekend. Iets later ziet hij aan Wolfgang’s blik, dat ook hij aan Robin denkt.
De processie door de kerk valt hem zwaar. Thomas en Christel zijn vrijwel ontroostbaar. Silke’s ouders hebben hun dochter een maand voor haar verdwijning voor het laatst gezien. Het laatste telefoongesprek is kort voor haar vertrek geweest, met de belofte om elkaar weer snel te spreken, zodra ze woonruimte had gevonden in Los Angeles.
Tijdens de dienst is het weer opgeklaard, waardoor de kist buiten in zonlicht de korte weg naar het familiegraf aflegt. Samen met de andere mannen laten ze de kist zakken, het kost Alexander moeite het touw niet te snel los te laten.
De emoties nemen weer bezit van hem, totdat hij een hand op zijn hand voelt, die hem vastpakt, leidt en rust geeft. Dagmar staat naast hem en steunt hem, houdt hem overeind met haar andere hand op zijn rug. Dagmar heeft weinig redenen om Silke de laatste eer te bewijzen, toch helpt ze hem nu zijn nicht zachtjes naar haar laatste rustplaats te brengen. Alexander bedankt haar met zijn ogen. Ze antwoordt met een korte knipoog, voordat ze weer bij de anderen gaat staan.
Pastoor Rudolf spreekt opnieuw een zegen uit, daarna vallen de rozen een voor een in het graf, terwijl de familieleden afscheid nemen. Alexander’s roos zonder doornen vindt er ook een plek.
„Ik loop wel naar jullie huis.“
Hij praat tegen Max nadat alles is afgelopen.
„Met dit koude weer? Je bent nog niet hersteld.“
Henriette is bezorgd.
„Ik wil even wat tijd alleen.“
„Ik ga wel mee. Kan ik gelijk een sigaret opsteken.“
Wolfgang’s aanbod brengt Henriette geen rust.
„Walgelijke gewoonte.“
Max heeft haast.
„We zien je later wel. Kom, Henny, we moeten thuis zijn, voordat de anderen er zijn. Je wilt ze niet laten wachten, toch?“
„We komen er zo aan.“
Wolfgang roept ze na, terwijl Max en Henriette al weglopen. Wanneer alle overige genodigden zijn vertrokken, draait Alexander zich om en loopt het pad aan de zijkant van de oude kerk op. Wolfgang loopt hem achterna.
„Waar ga je heen?“
Alexander trekt zijn jas dicht en gaat op een bank zitten met uitzicht op de twee mannen die Silke’s graf verder dicht maken. In stilte zoekt hij naar de goede woorden om zich bij zijn nicht te verontschuldigen. Vandaag heeft hij meer aan Robin dan aan Silke gedacht en vraagt haar vergeving daarvoor. Wolfgang legt zijn hand op zijn schouder en blijft staan terwijl hij hem aankijkt.
„Je dacht ook aan hem.“
Wolfgang spreekt voorzichtig. Alexander knikt.
„Hij wil weer beter worden. Hij heeft het mij beloofd.“
Zijn woorden zijn teveel voor Alexander. De emoties van de dag ontladen zich in een huilbui. Wolfgang wacht een tijdje, totdat Alexander weer iets rustiger ademt.
„Kun je over Silke vertellen?“
Alexander kijkt Wolfgang aan, bijt op zijn onderlip en schudt zijn hoofd.
„Een andere keer. Ik ben nu te verdrietig.“
Wolfgang knikt en geeft Alexander een vriendelijke klop op zijn rug.
„Zullen we gaan lopen? Wij willen niet, dat Henriette zich zorgen gaat maken over je.“
Zwijgend lopen ze traag naar het huis van Alexander’s ouders. Vandaag is niet een dag om Wolfgang te vertellen over Silke, over hoe ze samen zijn opgegroeid in Lingen en wat ze uiteindelijk naar Köln heeft gebracht. Vandaag is niet een dag om Wolfgang te vertellen over Robin. Hij wil wachten, tot Robin zelf zover is.
Het is vreemd om door de stad te lopen en alles vanuit het perspectief van een volwassene te bekijken. Hij ziet schoonheid op plaatsen, waar hij zich vroeger ongelukkig voelde.
Zonder Robin naast zich is het huis van Max en Henriette nog surrealistischer om te bezoeken onder deze omstandigheden. Het huis is overvol met genodigden van de begrafenis, daarom is er weinig gelegenheid om even rond te kijken. Oude buren en bekende groet hij op een manier, die Henriette graag ziet. Hij voelt zich veiliger in zijn rol van gastheer of kelner of steward door meer vragen te stellen dan antwoorden te geven. Het komt niet uit schuldgevoel of schaamte, hij heeft simpelweg niet de energie om te vertellen over wat er in zijn leven gebeurt. In de keuken lukt het om met Rudolf te spreken.
„Ik wil je nogmaals bedanken voor je bemoeienis met mijn familie. Je hebt veel goeds gedaan.“
„Ik denk, dat je familie meer heeft gedaan dan ik.“
De man in het zwart met de witte kraag glimlacht.
„Je doet veel meer, dan elke andere pastoor zou doen en ik waardeer het meer, dan je zelfs denkt.“
Alexander wil nog met zijn oom en tante praten, ze hebben elkaar al te lang niet meer gesproken. Ze weten van Robin, omdat Silke hen van tijd tot tijd wat vertelde. Hun reactie verrast hem desondanks. Ze oordelen niet maar bedanken hem voor alles, wat hij en Robin voor Silke hebben gedaan. Hij vindt het moeilijk om met hen over Silke te spreken.
Zijn herinneringen zijn vertroebeld door haar ontelbare streken en haar ambities. Charlie en hij hebben er eerder over gesproken en samen hebben ze besloten om de vervelende details van haar leven te verbergen. Voor Thomas en Christel is het verlies al moeilijk genoeg en hun verdriet zou nog groter zijn, wanneer ze alles zouden weten. Hij vertelt hen liever een goede herinnering van Silke, één die hij koestert.
„Heeft ze jullie ooit verteld, dat zij eigenlijk mij en Robin bij elkaar heeft gebracht?“
Met een grijns op zijn gezicht begint hij te vertellen. Het was inderdaad het beste, wat ze ooit voor hem heeft gedaan. Hij en Robin hadden tijdens het uitgaan ruzie gekregen, waarna Robin boos naar het appartement was gegaan. Silke heeft hem gedwongen er achteraan te gaan. In het appartement ging de ruzie over in een liefdesverklaring van Robin aan hem. Sinds die avond zijn ze bij elkaar gebleven. Het echtpaar glimlacht dankbaar naar hem.
„Silke heeft altijd gezegd, dat je haar beste vriend was. Ze zag je ook als broer.“
Christel bevestigt, wat hij weet.
„We hebben ons best gedaan om een beetje op elkaar te letten.“
Het stemt hem triest om het rouwende koppel de foto te geven, die hij heeft meegenomen. Christel glimlacht warm bij het zien van het gezicht van haar dochter en laat een trillende vinger over het gladde glas glijden. De foto is op de grens van wat het echtpaar vandaag aankan om te zien. Zijn oom Thomas kust zijn vrouw teder op haar voorhoofd om daarna zijn neef te bedanken voor deze herinnering.
Alexander belooft Lingen binnenkort weer te bezoeken, wanneer Robin in staat is om te reizen. Charlie en Dagmar komen erbij staan en Charlie verontschuldigt zich bij haar broer. Het is tijd om naar huis te gaan, zodat zij haar restaurant kan leiden, Dagmar haar vlucht naar London kan halen en Alexander naar Robin in het ziekenhuis kan gaan. In de keuken nemen ze afscheid van Max, Henriette, Wolfgang en Bastian. Volgend weekend mag Wolfgang op bezoek komen. Max en Henriette slaan de uitnodiging af, omdat ze thuis willen blijven voor Christel en Thomas. Bastian brengt ze naar de auto.
„Bedankt voor alles. Al helemaal voor je eerste hulp bij Robin.“
Alexander weet zijn woorden er nog net uit te persen.
„Ik ben blij, dat ik eindelijk gekomen ben.“
„Volgende keer met je vrouw. Als Robin het weer aankan, komen we bij je langs in Berlijn.“
„Dat zou leuk zijn.“
Charlie kijkt Bastian aan met haar vertrouwde strenge en tegelijk hartelijke en charmante blik.
„Bastian, voordat jij ook naar huis gaat, zou je nog met je ouders willen praten?“
„Dat zal ik doen.“
„Beloof je het?“
„Ja“
„Goed. Als jij de dingen hier een beetje kan oplossen, dan zien we je misschien weer vaker.“
„We proberen het. Maar Daniela en ik hebben nog meer dingen lopen en die zijn belangrijk.“
Charlie glimlacht en wijst met een vinger naar hem.
„Ik zal het echt proberen.“
Hij probeert zijn tante te vriend te houden. Charlie lacht. Hartelijk en oprecht.
„Zo mag ik het horen.“
„Goede reis en veel geluk. Of sterkte.“
Alexander knipoogt.
„Dank je wel.“
Bastian’s kreunt meer, dan hij praat. Na het afscheid volgt een rustige rit naar huis. Iedereen lijkt in gedachten verzonken en is niet in de stemming om nog veel te zeggen. Het is een volgende emotionele dag uit een lange reeks. Vandaag zou Sascha met Robin en later met de artsen praten. Alexander hoopt, dat het goed uitpakt. De artsen zijn elke dag optimistischer dan de dag ervoor. Alexander wil Robin weer zien. Zijn schat, een leven lang.